Yıllardan beridir FPS (first person shooter-birinci şahıs nişancı) oyunları oynuyoruz. Kimi oyuncular doğuştan gelen yeteneklere sahip ve bu oyunlara daha yatkın. Lakin bu tıp rekabetçi oyunlarda kendimizi geliştirebilmemiz için yapabileceğimiz kimi şeyler de var.
Her gün pratik yapmak ve oyunları çok ciddiye almak zorunda değilsiniz. Eski profesyonel Overwatch oyuncusu Rémy ‘Adetonian’ Cabresin, FPS hünerlerini geliştirme konusunda kimi ipuçları veriyor. Tıpkı vakitte genel olarak bilinen kimi metotlara de değineceğiz.
Şimdi donanımsal etkenlere bir göz atalım. Nişan alma, yani aim kelam konusu olduğunda en kıymetli iki donanım fareniz ve fare altlığınızdır (mousepad). Sensör teknolojileri de bildiğiniz üzere son yıllarda çok gelişti. Size en uygun oyun faresini ararken DPI yetenekleri, yükü ve buton sistemi üzere dikkate almanız gereken birkaç şey var. Profesyonel oyuncular genelde daha kolay, daha hafif fareler öneriyor. Fare üzerinde daima olarak kullanabileceğiniz, parmaklarınıza yakın birkaç ek buton kâfi. Daha hafif modelleri mousepad üzerinde isteğinize nazaran hareket ettirmeniz daha kolaydır. Ayrıyeten FPS oyuncuları için reaksiyon mühletleri de çok kıymetli.
Mousepad seçimine gelince, aslında bu tercih kişinin alışkanlığına ve kullanımına nazaran değişiklik gösterebilir. Adetonian, oyun sırasında daima farenizi kaldırmak zorunda olacağımız için masanıza sığabilecek en büyük fare altlığını almamızı öneriyor. Bu bilhassa oyun için hassasiyet ayarını çok düşük düzeylere getiren ve çok düşük DPI ayarları kullanan oyuncular için bir telaş kaynağı.
Fare altlığı için speed (kaygan-yüksek hızlı) ve control (yüksek kontrol) üzere iki seçenek var. Bu noktada oyun şeklinize uyan pedi seçmek en güzelidir. Herkesin oyun oynama üslubu farklı ve kesin bir şey söylemek de mümkün değil. Şayet imkanınız varsa etrafınızda iki farklı mousepad seçeneğini deneyin ve sizin için en yanlışsız seçeneğe karar verin.
Eğer süratli tempolu ve rekabetçi oyunlar oynuyorsanız, kayganlık düzeyi yüksek ve süratli harekete müsaade veren eserler genel olarak daha düzgündür. Her tip için çeşitli yüzeyler mevcut olduğundan, her mousepad’in birebir formda tasarlanmadığını belirtmekte yarar var.
Nitekim en uygun seçeneği bulmanız için araştırma yapmanız en yeterlisi. Her vakit olduğu üzere, fare ve mousepad konusunda fikir alışverişi yapmak için Technopat Sosyal‘i ziyaret edebilirsiniz.
Donanımınız her ne kadar düzgün olursa olsun, oturma formu, fare tutma hali (pençe, avuç içi ve parmak ucu gibi), monitör uzaklığı ve koltuk ayarı üzere birçok etken var. Özetle, FPS oyun oynarken kendinizi en rahat nasıl hissediyorsanız her şeyi buna nazaran ayarlayın. Fare modelinizi elinizin boyutuna ve tutuş biçiminize nazaran seçin.
Adetonian, “Daha kıymetli olan kurulumunuzun genel ergonomisidir.” diyor. “Yorgun olduğunuz için eğilseniz bile bu oyununuzu tesirler. Ayrıyeten bilekleriniz için gereğince yer olduğundan emin olmak istersiniz.”
Rahat hareket edebilmeniz için masanızda kâfi boş alan olduğundan emin olun. Koltuğunuzun yüksekliğini ve eğimini en rahat hissettiğiniz biçime getirin. İdman yaparken yahut dereceli bir oyundayken performansınızın değiştiğini göreceksiniz.
FPS oyunları kelam konusu olduğunda fare hassasiyeti en değerli şeydir. Bu noktada hiç kimse için tam bir hassasiyet yahut DPI ayarı vermek hakikat değil. Tam denetim için en doğal hissettiren ayarları deneme yanılma ile bulabilirsiniz.
Genel olarak yorumlayacak olursak, yüksek DPI ve yüksek hassasiyet ayarları düzgün değildir. FPS oyunları çok ince tepkisel hareketler gerektirir. Küçük fizikî hareketler daha besbelli imleç hareketlerine dönüşebileceğinden, kimi fareler yüksek DPI ayarlarında daha berbat performans gösterecektir. Ek olarak, farklı oyunlarda hissiyat değişebilir.
Genel olarak, Windows’ta rahat edeceğiniz temel bir DPI seçmek (örneğin 800 DPI) en güzelidir. Akabinde CS:GO yahut Valorant üzere oyunlarda her şeyi test edin. Bir oyunda DPI ve oyun içi hassasiyetiniz hakkında fikir edindikten sonra, öteki oyunlarda birebir hissiyatı elde etmek için ayarlarınızı düzenlemeyi kolaylaştıran eDPI ayarını (Effective Dots Per Inch-İnç Başına Tesirli Nokta) hesaplayabilirsiniz.
Bu kıymet, bilhassa birden fazla nişancı oyunu oynuyorsanız ve hepsinde dengeli bir hassasiyet sağlamak istiyorsanız dikkat etmeniz gereken değerli bir bedel. Her oyunun fare hassasiyetini ayarlamak için kendi ölçeği vardır, bu nedenle ülkü eDPI bedelinizin ne olduğunu hesaplayarak ayarlarınızı oynadığınız her FPS oyununa uyacak biçimde yapabilirsiniz. DPI bedelinizi oyun içi hassasiyetinizle çarparak eDPI bedelinizi hesaplayabilirsiniz. Ayrıyeten başka oyunlar için ayarlarınızı dönüştüren çok sayıda hesaplayıcı var.
| 480 eDPI ile Örneklendirme | CS:GO | Valorant | Overwatch | Apex Legends |
| DPI | 400 | 400 | 400 | 400 |
| Hassasiyet (Sensitivity) |
1.2 | 0.38 | 4.0 | 1.2 |
Yoklama suratı (polling rate), farenizin saniyede kaç kere bilgisayarınıza veri bildirdiğini temsil eder. Yani yoklama suratı ne kadar yüksek olursa, oyun faresinin pozisyonu o kadar sık iletilir. Birçok çağdaş farenin 125, 500 ve 1000 Hz ortasında seçim yapabileceğiniz evvelce belirlenmiş pahaları vardır. Genel olarak, 500 ve 1000 Hz ortasında ayrım yapmak neredeyse imkansızdır. Birçok profesyonel FPS oyuncusu problemsiz bir halde 500 Hz’de oyun oynamakta.
Düşük Hassasiyet
Düşük hassasiyet ayarı, hassas hareketleri gerçekleştirmek için size daha fazla denetim sağlar. Lakin bu durumda farenizi bilekten fazla dirseğinizi hareket ettirerek denetim etmeniz gerekir. Adetonian, 400-800 DPI aralığında başlamanın ve akabinde hassasiyeti rahatlığınıza, oyun şeklinize nazaran ayarlamanın düzgün bir sistem olduğunu söylüyor. Düşük ve yüksek hassasiyet ortasındaki fark şu formda görünebilir:
Mousepad’in bir ucundan başkasına 400 DPI ile hareket:
Aynı hareket, bu kere 1600 DPI ile:
Sık sık maksadınızı kaçırdığınızı fark ederseniz oyun içinde hassasiyetinizi küçük dilimlerle düşürmeyi deneyin. Lakin amacı tutturmak için büyük efor harcıyorsanız hassasiyetinizi bir ölçü artırabilirsiniz. Küçük ölçülerle birlikte sizin için en uygun olan ayarı bulabilirsiniz. Daima hassasiyet ve DPI ayarı değiştirmek güzel bir şey değildir. En rahat hissettiğiniz ayarı kaydedin ve her şeyin oturması için bu hissiyata alışın. Şayet bir maçta makus oynuyorsanız bu her vakit berbat olacağınız manasına gelmiyor.
Daha düşük bir hassasiyete alışırken kolunuzu gereğince süratli hareket ettiremiyormuş üzere hissetmeniz doğaldır. Pratik yaptıkça kol ve bilek hareketlerinizle birlikte kas hafızanız her şeye alışacak.
Fare Hızlandırma (Mouse Acceleration)
Windows üzerinde fare hızlandırma ayarının kapalı olması genel olarak daha yeterlidir. Tahminen de bu ayarı yıllardır faal olarak kullanıyorsunuz. Bu türlü bir değişiklik yaptığınızda oyunlarda aim’iniz en azından bir müddet için bozulabilir. Lakin vakitle yeni sisteme alışacaksınız. Şayet bu ayarı değiştirdiğinizde büyük meseleler yaşıyorsanız tekrar eski haline getirebilirsiniz.
- Windows arama kutusuna “Denetim Masası” yazarak giriş yapın.
- Sonrasında Aygıtlar ve Yazıcılar’a tıklayın.
- Buradan farenizi bulduktan sonra sağ tıklayın ve “Fare ayarlarına” tıklayın.
- İşaretçi Seçenekleri sekmesine geldikten sonra “İşaretçi hassasiyetini artır” seçeneğini kaldırın.
Ek olarak, “İşaretçinizin suratını seçin” kısmıyla oynamayın. Bu kısmın varsayılan bedeli altıncı kademedir (6/11).
Bazı oyunlar ayrıyeten ayarlar menüsünde yahut oyun konsolu aracılığıyla hızlandırmayı ayarlamanıza müsaade verir. CS:GO’da ham girişi aktifleştirme komutu ‘m_raw input 1’dir. Farenizin özel yazılımı da (Razer Synapse, Logitech G Hub gibi) fare hızlandırma ayarıyla oynamanıza imkan tanır. Ayrıyeten kimi uygulamalar bu ayarı otomatik olarak aktifleştirebilir. Emin olmak için her vakit işletim sistemi ayarlarınızı denetim edin.
İki temel hedefleme tipi var: izleme (tracking) ve ani vuruş (flick shot). İzleme tekniğinde nişangâh ile birlikte etraftaki objeleri ve düşmanın çıkabileceği muhtemel noktaları daima takip ederiz:
Ani vuruş tekniğinde ise nişangah ani bir sıçramayla rakibin üzerine sarfiyat ve ateş ettikten sonra orta pozisyona tekrar getirilir:
Adetonian, her biçimde izleme tekniğini kullanmanızı öneriyor. Rakip hareketlerini kestirim etme konusu çok kıymetli. Nizamlı oyun oynamaya devam ettikçe bu hünerinizi de geliştirebilirsiniz.
Steam’de fiyatsız olarak sunulan Aib Lab, çok istikametli ve fiyatsız bir araç. Erken erişimde olan bu oyun yardımcısı daima geliştirmeler alıyor. Bu aracı izleme ve refleksler dahil olmak üzere antrenmanınızın farklı taraflarını geliştirmek için kullanabilirsiniz. Burada ilerleme sürecinizi izlemek ve reaksiyon sürenizi ölçmek için ayrıntılı bir özet sunuluyor. Ayrıyeten performansınıza dayalı ferdî geri bildirimler ve hatta devamlılığı teşvik etmek için başkan tabloları mevcut.
Elbette her oyunun mekanikleri ve hissiyatı farklı. Lakin nişan alma marifetlerinizi geliştirirseniz genelde bu tüm FPS oyunlarına tesir eder. Şayet tek bir FPS oyunu oynuyorsanız, oyun içinde alıştırmalar yapmak daha yeterli bir seçenek olacaktır.
Pratik Yapmak İyidir
Her şey hazırsa artık pratik yapmaya başlayabiliriz. FPS oyunları için kas hafızamız çok değerlidir. Tarayıcı tabanlı olarak aim geliştirebileceğimiz birtakım sayfalar var, fakat bunun yerine direkt oyunda alıştırma yapmak en mantıklı harekettir. Birçok oyunda idman yapmak için kısımlar (Valorant’ta Poligon gibi) yahut haritalar (CS:GO’da özel atölye haritaları gibi) var. Ayrıyeten vefat maçları gerçek oyunculara karşı oynadığımızdan ötürü daha uygundur. Boş vakitlerinizde pratik yapabilir, kas hafızanızı eğitebilirsiniz.