2 Ekim 2020’de Crucial P5 modelini test etmeye başlamıştık. Bugün test nihayet bitti ve SSD’nin gerçek ömrünü görmüş olduk.
Öncelikle SSD’nin aslında geçen yıl ömrünü doldurduğunu belirtelim. Ama ortaya giren taşına süreci vb. olaylarda ötürü lakin görüntü çekecek vakti bulabildik. Crucial P5 ile ilgili son paylaştığımız güncelleme Şubat 2021’de idi. O tarihten sonra neler olduğuna adım adım bakalım:
- 12 Mart 2021: SSD’ye 3.476.772 GB data yazmışız.
- Okuma suratı 1793 MB/s
- Yazma suratı: 1644 MB/s
- 9 Nisan 2021: SSD’ye 3.930.228 GB data yazmışız.
- Okuma suratı 1795 MB/s
- Yazma suratı: 1646 MB/s
- 30 Nisan 2021: SSD’ye 4.427.570 GB data yazmışız.
- Okuma suratı 1797 MB/s
- Yazma suratı: 1655 MB/s
- 7 Mayıs 2021: SSD’ye 4.543.116 GB bilgi yazmışız.
- Okuma suratı 1731 MB/s
- Yazma suratı: 1657 MB/s
- 7 Haziran 2021: SSD’ye 5.243.203 GB bilgi yazmışız.
- Okuma suratı 1792 MB/s
- Yazma suratı: 1657 MB/s
- 29 Haziran 2021: SSD’ye 5.738.116 GB data yazmışız.
- 2 Temmuz 2021: SSD’ye 5.817.839 GB bilgi yazmışız.
Öncelikle SSD hala daha yaşıyor ancak data yazamıyorsunuz. P5 salt okunur moda geçene kadar toplamda 6.762.201 GB data yazmışız. Bu da 6.449 TB bilgi manasına geliyor. Crucial bu SSD için 300 TB yazma ömrü vaadetmişti. Bu durumda yazma ömrünün tam 21.4 katına çıktığımızı söyleyebiliriz. Üstelik buna karşın SSD’deki datalarımız çöpe gitmedi, yalnızca salt okunur hale geldi. Yani artık SSD kendini büsbütün yazmaya karşı kapadı.
Bu mühlet zarfında SSD takılı sistemimiz doğal yahut elektrik kesintileri vasıtası ile toplamda 106 sefer yine başlamış. SSD ise bu sistemde 15.007 saat, yani 1 yıl 260 gün etkin olarak çalışmış.
Bu ortada belirtelim: SSD görüntüde PCIe 2.0 x4 ile bağlı gözüküyor lakin durum tam olarak bu türlü değil. Bütün testler PCIe 3.0 x4 modunda yapıldı. Test bittikten sonra sisteme Ryzen 5 5500 taktık ve bu işlemci içindeki PCIe sınır sayısı az olduğundan bu türlü bir durum oldu. Yani okuma/yazma performansı PCIe 2.0 yüzünden değil, SSD’nin yıpranmasından ötürü düştü.
Crucial’ın Storage Executive Tool aracı ile baktığımızda üç bilgi görüyoruz:
- Low Unused Spare Blocks: SSD’lerde bozulan bloklara rağmen yedek bloklar yer alır. Çok sayıda SSD hücresi ölünce yedek blok sayısı biter ve SSD de doğal olarak kendini yazmaya kapatır.
- Attention! Drive is in Panic State!: SSD artık bütün yedek bloklar bittiğinden ötürü panik durumuna geçmiş.
- Write Protect Mode: SSD artık yazma muhafazalı modda. Yani artık SSD’den lakin bilgi okuyabilirsiniz. Data yazamazsınız.
S.M.A.R.T. kısmına baktığımızda bizi çok daha ayrıntılı bilgiler karşılıyor. Bunlardan kimilerine göz atalım:
- Available Spare Blocks: 0. SSD’nin artık yedek bloğu kalmamış durumda.
- Unsafe Shutdowns Counts: Elektrik kesintisini ya da beklenmeyen kapanmaları temsil ediyor. SSD tam 64 kez inançlı olmayan biçimde kapanmış
- Warning Temperature Time: SSD’nin ihtar vermesini gerektirecek sıcaklık. SSD bu pahaya hiç ulaşmamış. Bu bedeli Warning Temperature Threshold kısmında 78C derece olarak görebiliyoruz.
- Grown Bad Block Count: Burada bozuk blok sayısını görüyoruz. 1133 fazla bir akam değil lakin üretici bu etaptan sonra data güvenliği için SSD’yi kapatıyor.
Sonuç olarak bu testle birlikte birinci kez SSD’lerin ömrünün kısa olduğu savlarını büsbütün tarihe gömdük diyebiliriz. Crucial P5, yazma ömrünün 21 katına çıktı ve buna karşın ölmedi, yalnızca bitkisel hayata girdi.