RX 7000 Serisi ve RDNA 3 Mimarisine Ait Tüm Detaylar

Donanım meraklıları bu yıl içinde hem AMD hem de NVIDIA’dan yeni ekran kartları bekliyor. Yeşil kadronun “Ada Lovelace” mimarisi ve “RTX 40 Serisi” kartları aslında gündemden düşmüyor. AMD tarafında ise “RDNA 3” mimarisi ve Radeon RX 7000 serisi ekran kartları hakkında elimizde bulunan tüm detaylara göz gezdirelim.

Şirkete nazaran RDNA 3 ile watt başına performansta %50’den fazla artış sağlanacak. Watt başına performans birçok mümkünlüğü olan değişken, bu nedenle dikkatli yaklaşmakta yarar var. Kırmızı grup, RDNA 2 mimarisiyle tıpkı senaryoda %50’lik bir güzelleşme olduğunu argüman etmişti. Rakibi NVIDIA, Ampere mimarisiyle evvelki Turing mimarisine nazaran watt başına %50 daha fazla performans sağladığını söylemişti. Her iki sav da birtakım durumlarda doğruydu, lakin birçok test daha zayıf kazanımlar gösterdi.

Örneğin RX 6900 XT, RX 5700 XT’den %112’ye kadar daha süratli ve %44 daha fazla güç kullanıyor. Bu watt başına performansta (perf/watt) %48’lik bir artışı temsil ediyor, lakin başka karşılaştırmalar farklı sonuçlar veriyor. RX 6700 XT, temelde tıpkı ölçüde güç kullanırken RX 5700 XT’den yaklaşık %32 daha âlâ performans veriyor. Aşağı yanlışsız giderek RX 6500 XT’ye gelelim. Ekran kartı RX 5500 XT 8 GB’den %22 daha yavaş ve %29 daha az güç tüketiyor. Bu da yalnızca %10’luk net bir performans/watt artışı demek.

Hikaye NVIDIA için de misal. GeForce RTX 3080, RTX 2080 Ti’den (4K’da) yaklaşık %35 daha süratli olsa bile %28 daha fazla güç kullanıyor. Bu da performans/watt açısından sırf %5’lik bir güzelleşmeye denk. RTX 3070, RTX 2080 Super’den yaklaşık %23 daha güçlü ve %11 daha az güç kullanıyor. Yani watt başına performansta yaklaşık %40’lık bir gelişme kelam konusu. Orta düzeye hitap eden RTX 3060 ise %7 daha fazla güç kullanırken RTX 2060’tan %33 kadar daha performanslı ve bu da w/p açısından %24’lük artışa tekabül ediyor.

Uzun lafın kısası, AMD’nin %50’lik yüksek performans savı muhtemelen en yeterli senaryoya işaret ediyor. Bununla birlikte, AMD RDNA 3 mimarisi için farklı detaylar sağladı. GPU’ların 5nm süreç teknolojisini kullanacağı (TSMC N5 yahut N5P) kesin olarak doğrulandı.

AMD’nin ekran kartları bildiğiniz üzere ana yapı taşı olan Bilgi Süreç Ünitelerinden (CU) oluşuyor. Bu mevzuda epey söylenti yayıldı lakin hala mutlaklaşan bir şey yok. En muhtemel senaryo, NVIDIA’nın Turing ve Ampere ile yaptığına benzeri halde ek hesaplama hesaplama sınırları (pipeline) eklenmesi.

Turing’in farklı FP32 ve INT32 sınırları var ve Ampere ile INT32 sınırına FP32 takviyesi eklendi. Öteki bir deyişle, SM (Stream Multiprocessor) başına FP32 hesaplaması potansiyel olarak ikiye katlandı. SM’ler aslında AMD tarafında CU ile muadil ve elbette yapıları büsbütün farklı. Şayet durum bu türlü olursa, RDNA 3 ile teorik hesaplama performansında RDNA 2’ye nazaran büyük bir patlama yaşanabilir.

AMD, fırsat bulduğu her anda Infinity Cache teknolojisiyle övünmeyi ihmal etmiyor. Kırmızı grup, yeni RX 7000 ekran kartlarında yeni kuşak Infinity Cache önbellek teknolojisine geçecek. Bu noktada önbellek ölçüleri artabilir yahut farklı biçimlerde optimizasyonlar yapılabilir. Şirketin ayrıyeten RDNA 3 GPU’larla geniş bellek arayüzleri kullanması bekleniyor. Yani bellek bant genişliği açısından büyük geliştirmeler görebiliriz.

Daha evvelki sızıntılara nazaran AMD’nin yeni amiral gemisi GPU’su Navi 31, 256-bit yerine 384-bit genişliğinde bellek arabirimine sahip olacak. Kardeşi Navi 32 ise 192 bit değil, 256-bit bellek alt sistemiyle piyasaya sürülecek. Daha alt düzey kartlarda kullanılacak olan Navi 33, 128-bitlik (288 GB/sn) data yolunu koruyacak.

Bu kartların her birinin en az 18 Gbps GDDR6 belleğe sahip olduğunu varsayarsak, Navi 31 en az 864 GB/sn teorik bant genişliğine sahip olacak. Üstelik Infinity Cache’i hariç tutarsak. Ayrıyeten yeni kartların 20 Gbps suratında belleklerle gelme ihtimali daha yüksek. 20 Gbps GDDR6 bellek yongalarıyla çalışacak olan bir Navi 31 GPU (belki RX 7900 XT), mevcut RX 6900 XT’ye nazaran yüzde 87,5’lik devasa bir artışla bant genişliğini 960 GB/sn’ye çıkarabilir. Ayrıyeten üst seviye kartların 24 GB bellek kapasitesi sunma ihtimali çok yüksek.

Kısa vakit evvel gün yüzüne çıkan GFX11 yamalarına bakılırsa, AMD Navi 31 GPU’ya sahip ekran kartları PCIe 5.0 irtibat teknolojisini kullanacak. Bu ortada Navi 31 GPU’yu RX 7900 XT üzere üst seviye modellerde görmeyi bekliyoruz. AMD Navi 31, Linux çekirdek yamalarında AMD tarafından GFX11 olarak isimlendirilen yeni RDNA 3 GPU ailesinin üst seviye bir silikonu.

Ayrıca AV1 kodlama/kod çözme dayanağı de dahil olmak üzere “gelişmiş multimedya özellikleri” desteklenecek. Daha evvel kartların DisplayPort 2.0 ilişkisiyle gelebileceğinden ve şirket artık DP 2.0 dayanağını doğruladı.

RDNA 3 mimarisinin en değişik tarafında gelelim. AMD, yayınladığı sunumla birlikte chiplet (tek bir işlemci içinde birden fazla yonga) dizaynına geçeceğini resmen onayladı. X670/X670E yonga setlerinde biraz emsal bir hareket gördük ve AMD, CPU yonga mimarisiyle çok farklı şeyler yapabileceğini kanıtladı. Lakin bunun GPU’lar için ne manaya geldiği tam olarak açık değil.

Bellek arabirimi, ekran/medya yetenekleri ve çekirdeklerin yer aldığı çipler farklı kalıplarda sunularak bunların hepsi bir ana merkeze bağlanabilir. Bu senaryoda ham hesaplamaya odaklanacak GPU yongaları, bir Infinity Fabric aracılığıyla kök merkezle (root hub) irtibat haline geçebilir.

AMD, tek bir GPU paketi içinde çok çeşitli ölçeklenebilirlik sunan bir ila dört adede kadar GPU yongası kullanmayı tercih edebilir. Şayet bu cins bir mimari tüm eser segmentlerinde benimsenecek olursa, maliyetler ve karmaşıklığın artacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. AMD’nin orta düzey performans segmentini hedefleyen bir temel GPU yongasına sahip olması ve yüksek süratli bir orta temas yoluyla bu yongalardan iki ve tahminen de dördünü birbirine bağlaması mümkün. Bir nevi SLI ve CrossFire üzere, lakin işleyiş çok daha farklı. İşletim sistemi, birden fazla yonga olsa bile sadece bir GPU görecek ve mimari, yongalar ortasındaki data paylaşımını denetim edecek.

AMD’nin daha öncesinde sadece üst düzey (RX 7800/RX 7900 gibi) ekran kartlarında MCM dizaynına geçeceğine dair söylentiler duymuştuk. Daha alt düzeydeki modeller ise standart GPU dizaynıyla yoluna devam edebilir. Dediğimiz üzere, bu bahis hala muallak.

AMD, bilgi merkezleri için duyurulan Aldebaran MI250X GPU’ları ile aslında bu türlü bir şey yaptı. Intel ise Xe-HPC dizaynlarıyla emsal bir yaklaşım benimseyecek üzere görünüyor. Sunucu tarafından bahsetmişken, AMD ayrıyeten CDNA 3 GPU’larının dört adede kadar GPU yongasına sahip olacağını söyledi. Fakat bunlar gerçek vakitli grafiklere odaklanan dizaynlar yerine hesaplama odaklı mimariler, hasebiyle üstesinden gelinmesi gereken farklı maniler var.

AMD, 2017’deki birinci EPYC CPU’lardan bu yana çoklu yonga dizaynına dair değerli bir tecrübeye sahip. 2019 yılında ise Zen 2 mimarisiyle chiplet dizaynları benimsendi. Yani iş GPU’lar olduğunda şirketin çok fazla zorlanmasını beklemiyoruz.

RDNA 3 mimarisiyle güç bulan ekran kartlarının bu yıl piyasada olacağı zati birkaç sefer resmen doğrulanmıştı. Şimdi belirlenen yahut sızdırılan kesin bir tarih yok, fakat 2022 yılının son çeyreğinde bir duyuru bekliyoruz.

Yakın tarihte RDNA 3 GPU’ların yaklaştığına dair bir haber paylaşmıştık. Güç kaynağı üreticilerinden Seasonic, güç ihtiyaçlarını hesaplamaya yönelik olarak hazırladığı sayfasına AMD’nin yeni RX 7000 serisi kartlarını dahil etti. Burada RX 7900 XT, RX 7800 XT ve RX 7700 XT olmak üzere üç başka model yer alıyordu.